Vladimir İlyiç Ulyanov, bilinen adıyla Lenin (22 Nisan 1870, Simbirsk - 21 Ocak 1924,Moskova), Rus sosyalist
devrimci, Ekim Devrimi'nin lideri, Sovyetler Birliği Komünist
Partisi'nin öncülü olan Rus Komünist Partisi/Bolşevik lideridir.
Lenin aynı zamanda Marksist teorik ve felsefi
yazıların yazarı olarak bilimsel sosyalizmin Marx ve Engels sonrası
geliştiricilerindendir. Lenin'in en büyük amacı, kapitalizmin uzlaşmaz
sınıf çelişkilerinden proleter bir dünya devrimi oluşturup toplumsal
sınıf karşıtlıklarının olmadığı insan toplumunun tarihsel oluşumuna
öncülük etmekti.Kendisi, Marksizm üzerine kurulmuş politik ve
ekonomik bir teori olan Leninizm'in de kurucusudur. Leninizm, Marksizmin
çağın gereklerine göre hem kuramsal hem politik hem de ekonomik alanda,
temel ilkelere bağlı kalarak yeniden uyarlanması olarak anlaşılır.
Leninizm kavramı, yeni olgular ve yeni bilimsel gelişmeler doğrultusunda
Marksizmin yeniden üretilmesi gereği üzerinden değerlendirilir ve
Marksizmin devrimci ve bilimsel özüne uygun olarak geliştirilmesi olarak
anlaşılır.
Çocukluğu ve gençliği
Rusya İmparatorluğu zamanında adı Simbirsk olan
Ulyanovsk'ta doğan Lenin, demokrasi ve özgür eğitim için mücadele veren
devlet memuru İlya Nikolayeviç Ulyanov (1831-1886) ile liberal görüşlere
sahip Maria Aleksandrovna Ulyanov'un (1835-1916) oğludur. Ailenin etnik
yapısı çeşitlilik gösterir. "Lenin'in ataları Rus, Kalmuk (Oyrat),
Tatar, Yahudi, Alman, İsveçli ve muhtemelen diğer birkaç halka daha
mensuptur." Lenin Rus Ortodoks Kilisesi'nde vaftiz edilmiştir.Yaşamının ilk yıllarında iki trajedi ile karşı
karşıya kalmıştır: Bunlardan birincisi 1886 yılında babasının beyin
kanamasından ölümü, ikincisi de Mayıs 1887'de ağabeyi Aleksandr İlyiç
Ulyanov'un Rus çarı III. Aleksandr'ın hayatına kasteden bir bombalama
eylemine katılması nedeniyle asılmasıdır. Aleksandr tutuklandığı sırada
yanında bulunan kız kardeşi Anna, Karzan yakınlarındaki küçük Kokuchkino
kasabasına sürülmüştür.
Resmî Sovyet biyografilerinde, devrimci
eylemlerinin temelinin bu olaylarda yattığı söylenir. Sovyet ders
kitabında basılan Beluzov'un ünlü resmi, genç Lenin'i ve annesini
Aleksandr'ın kaybı için yas tutarken gösterir. "Farklı bir yol
izleyeceğiz." cümlesi Lenin'in halk devrimi için anarşist ve bireysel
yöntemler yerine Marksist bir yaklaşım seçtiği anlamına gelmektedir.
Lenin, Marksizm ile ilgilenmeye başladıktan sonra öğrenci gösterilerine
katıldı ve sonunda tutuklandı. Kazan Üniversitesi'nden atıldıktan sonra
bağımsız olarak çalışmalarına devam etti ve 1891 yılında avukatlık
yapmak için lisans aldı.Latince ve Yunanca konusunda kendini gösteren
Lenin, aynı zamanda Almanca, Fransızca ve İngilizce de öğrendi ancak
Fransızca ve Almanca bilgileri yetersizdi. 1917'de Inessa Armand'ın
yardımıyla Fransızca ve İngilizce ile yazılan makaleleri çevirmiş ve
aynı yıl Cenevre'de S.N. Raviç'e, ''Benim Fransızcayla ders verme
kabiliyetim yok.'' demiştir.
Devrimcilik dönemi
Lenin, Samara’da birkaç yıl çalıştıktan sonra,
1893 yılında St. Petersburg’a yerleşti. Kariyer yapmak yerine devrimci
propaganda ile uğraşmayı tercih etti ve Marksizm üzerine çalıştı. 7
Aralık 1895'te tutuklandı. 14 ay tutulduktan sonra Sibirya’daki
Shushenskoye köyüne sürgüne gönderildi.1900 yılında cezasının sona ermesinin ardından
Rusya’da ve Avrupa’nın çeşitli şehirlerinde çalıştı. Zürih, Cenevre,
Münih, Prag, Viyana,Manchester ve Londra’da bulundu. Sürgünde iken,
sonraları önde gelen rakiplerinden olacak olan Julius Martov ile Iskra
gazetesini kurdu. Devrimci hareket üzerine çeşitli makaleler ve kitaplar
yazdı. Bu dönemde çeşitli mahlaslar kullandıktan sonra sonunda Lenin
mahlasını kullanmaya karar verdi.Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi'nde (RSDİP;
Rusça: РСДРП ) etkin görev aldı. 1903 yılında yazdığı Çto delat?
kitapçığının kısmen etkilemesiyle ortaya çıkan parti içi bölünmede
Menşeviklere karşı Bolşeviklere önderlik etti. Bu kitapçığın devrim
öncesi Rusya'sında en etkili kitapçıklardan biri olduğu söylenir. 1906
yılında RSDİP’nin başkanlığına seçildi ve güvenlik nedeniyle 1907
yılında Finlandiya’ya geçti.
Şubat Devrimi
Rusya'daki 1917 Şubat Devrimi’nden ve Rus çarı II. Nikolay'ın devrilmesinden sonra Lenin en kısa sürede Rusya’ya geri dönmek zorunda olduğunu biliyordu ancak tüm hızıyla süren I. Dünya Savaşı
sırasında tarafsız İsviçre'de sıkışıp kalmıştı. İsviçreli komünist
Fritz Platten, Lenin'in ve etrafındakilerin Almanya üzerinden trenle
yolculuk edebilmesi için Alman hükümeti ile anlaşmaya varmıştı. Alman
hükümeti, Lenin'in Rusya'ya dönüşünün açabileceği siyasal karışıklığın Doğu Cephesi'nde savaşı bitirmeye yardımcı olacağını umuyordu.Almanya'dan sonra feribotla İsveç'e geçen Lenin'in İskandinavya’daki yolculuğu İsveçli komünistler Otto Grimlund ve Ture Nerman tarafından ayarlanmıştı.Nisan 1917'de Petrograd'a ulaşan Lenin, geçici hükümete karşı Nisan Tezleri'ni
yayımlayarak
Bolşevik hareketinde liderlik konumuna geldi. Başlangıçta Lenin,
partisini sol görüş olarak izole etmesine rağmen Bolşeviklerle
anlaşmazlık sonucu parti, geçici hükümetten medet ummayanların toplanma
yeri hâline geldi. Muhalefetteki Bolşevikler, sorumluluk almayarak
hükümet uygulamalarına sahiplenmediler.Bu dönemde, Aleksandr Kerensky ve Bolşeviklerin diğer rakipleri, Lenin’i Almanlardan para alan bir ajan olarak suçladı. Bunun üzerine, önceleri Menşevik olan sonra Bolşeviklere daha yakın duran Leon Troçki, 17 Temmuz’da Lenin'i savunan bir konuşma yaptı:''Öyle dayanılmaz bir hava yaratıldı ki artık ne siz
ne de biz nefes alamıyoruz. Lenin’e ve Zinoviev’e alçakça iftiralar
atılmakta. Lenin devrim için otuz yıldır mücadele ediyor. Ben yirmi
yıldır halkın ezilmesine karşı mücadele verdim. Bunun sonucunda Alman
militarizmine karşı, nefretten başka bir duygu beslememiz söz konusu
bile olamaz. (...) Alman militarizmine karşı mücadelem nedeniyle bir
Alman mahkemesi tarafından sekiz ay hapis cezasına çarptırıldım. Bunu
herkes bilir. Bu salonda bulunan kimse bizim Almanların paralı uşağı
olduğumuzu söylemesin.''
Ekim Devrimi
8 Kasım’da Lenin, Rus Sovyet Kongresi tarafından "Halk Komiserleri Konsey Başkanı" (hükümet başkanı) seçildi.
"Komünizm, Sovyet iktidarı ile tüm ülkeye elektriğin ulaştırılmasıdır."
diyen Lenin, Rusya’nın her yerine elektrik götürülmesinin ve tarım ile sanayinin modernize edilmesinin önemini vurgulamıştır. "Sanayinin modern ve ileri teknoloji üzerinde örgütlenmesinin
ve kent ile kırsal arasında bağlantı sağlayacak olan elektriğin
yaygınlaştırılmasının kent ile kırsal arasındaki ayrımı ortadan
kaldıracağını, kırsaldaki kültür düzeyini yükseltmeye olanak
sağlayacağını ve ülkenin en ücra köşelerinde bile geri kalmışlığı,
cehaleti, yoksulluğu, hastalığı ve barbarlığı yok edeceğini köylülere
göstermeliyiz."
kaynakça: http://www.biyografi.info
http://tr.wikipedia.org
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder